Z orłami na czapkach, z ryngrafami na piersiach...

źródło: IPN

Ryngraf używany przez sanitariuszkę AK. Ryngrafy z Matką Boską Ostrobramską lub Częstochowską były stałym elementem umundurowania Żołnierzy Wyklętych

źródło: IPN

Przedwojenny orzełek z partyzanckiej czapki

źródło: IPN

Krzyż Walecznych – wielu Żołnierzy Wyklętych otrzymało to chlubne odznaczenie, jednak większość doczekała się jedynie krzyża brzozowego

źródło: IPN

Orzełek produkcji konspiracyjnej

Bohaterowie powstania antykomunistycznego, a zwłaszcza jego dowódcy, to ludzie konsekwentni w dokonywanych przez siebie wyborach. W ogromnej większości zaczynający swoją służbę dla Rzeczypospolitej w szeregach konspiracji już na początku okupacji niemieckiej

Gdy zastanawiamy się nad dziejami polskiego zbrojnego oporu przeciwko reżimowi komunistycznemu, nieuchronnie nasuwa nam się pytanie: kim byli organizatorzy i uczestnicy podziemia powojennego – tej najtrudniejszej i najtragiczniejszej karty walki o niepodległość?

Wbrew tezom głoszonym przez kilkadziesiąt lat przez komunistów, nie znajdziemy wśród nich przedstawicieli „warstw uprzywilejowanych" – tzw. kapitalistów, arystokratów czy wielkich posiadaczy ziemskich. W ogromnej większości to synowie chłopów, rzemieślników i urzędników, przedstawicieli wolnych zawodów. To z reguły mieszkańcy prowincji – małych powiatowych miasteczek, wsi – stanowiących główne zaplecze polskiej Wandei. Wrośnięci w lokalne społeczności, będący emanacją ich dążeń niepodległościowych, świadectwem sprzeciwu wobec komunistycznej rzeczywistości. To pokolenie wychowane i ukształtowane w wolnej Polsce lat międzywojennych – młodzi nauczyciele, urzędnicy, leśnicy, oficerowie i podoficerowie rezerwy, rzadziej oficerowie zawodowi, często ochotnicy – świeżo upieczeni maturzyści lub gimnazjaliści. Nie brakło wśród nich (choć rzadziej) także intelektualistów lub przedstawicieli zawodów elitarnych. Znajdziemy wśród nich uczestników walki o niepodległość Polski w latach 1914 – 1920, wywodzących się z wszystkich chyba formacji tej epoki. Reprezentantów wszystkich...