Pierwsza Kadrowa i zmyślony rząd

źródło: Muzeum Wojska Polskiego

„Wymarsz Pierwszej Kampanii Kadrowej z Oleandrów w Krakowie dnia 6 sierpnia 1914r.” heliotypia barwna wg Jerzego Kossaka

źródło: Muzeum Wojska Polskiego

Beliniak w pełnym rynsztunku

źródło: Muzeum Wojska Polskiego

Odpoczynek strzelców w przerwie marszu

źródło: Muzeum Wojska Polskiego

Wkroczenie do Kielc 12 sierpnia 1914 roku. Meldunek Komendantowi składa skaut, który potem wstąpił do Legionów i zginął śmiercią żołnierza

źródło: Muzeum Wojska Polskiego

Stanisław Grzmot-Skotnicki na koniu (jeden z siedmiu pierwszych beliniaków, tu w 1. Pułku Ułanów) – akwarela Zygmunta Rozwadowskiego z 1916 roku

źródło: Muzeum Wojska Polskiego

„Bitwa pod Laskami. Mjr Edward Rydz-Śmigły na czele III Batalionu I Brygady” – heliotypia barwna wg Jerzego Kossaka

źródło: Muzeum Wojska Polskiego

Piłsudski z intendenturze Legionów w Zakopanem, grudzień 1914 roku

źródło: Muzeum Wojska Polskiego

Oddziały legionowe podczas inspekcji w Ketach, styczeń 1915 roku

źródło: Muzeum Wojska Polskiego

Arcyksiążę Fryderyk Habsburg (1856 – 1936), naczelny wódz armii austro-węgierskiej w rozmowie z komendantem I Brygady, Jędrzejów n. Jasionką 1915 r.

źródło: MUZEUM WOJSKA POLSKIEGO W WARSZAWIE

Forsowanie Wisły przez Legiony Polskie pod Annopolem, 1915 rok

źródło: Muzeum Wojska Polskiego

W marszu przez Lubelszczyznę, lato 1915 roku

źródło: Muzeum Wojska Polskiego

Bolesław Roja, dowódca i organizator 4. pp Legionów, późniejszy generał WP. Pułk „czwartaków” należał do najbardziej ofiarnych

źródło: Muzeum Wojska Polskiego

Przegląd jednostek przez Komendanta I Brygady w otoczeniu oficerów sztabu

źródło: Własność prywatna

Ksiądz biskup Władysław Bandurski, bard czynu legionowego i duchowy opiekun walczących. Na fotografii wraz z Alfredem Biłykiem, późniejszym wojewodą lwowskim (z lewej)

źródło: Muzeum Wojska Polskiego

Szarża pod Rokitną z 13 czerwca 1915 roku, najsławniejsza szarża polska I wojny światowej, dokonana przez ułanów 2. Szwadronu rtm. Zbigniewa Dunin-Wąsowicza, potomka bohatera spod Somosierry – malował Wojciech Kossak

źródło: Muzeum Wojska Polskiego

Piłsudski wraz z płk Leonem Berbeckim w Zakopanem, wrzesień 1916 roku. Piłsudski przebywał tam na urlopie po złożeniu dymisji z Legionów, a Berbecki na kuracji po ranach odniesionych pod Kostiuchnówką

źródło: Muzeum Wojska Polskiego

Arcyksiążę Fryderyk Habsburg (1856 – 1936), pocztówka

źródło: Muzeum Wojska Polskiego

Odznaka I Brygady zwana Odznaką „Za wierną służbę” zaprojektowana przez Wojciecha Jastrzębowskiego (1884 – 1963), żołnierza Legionów, i nadana po raz pierwszy w drugą rocznicę wymarszu Pierwszej Kadrowej

28 czerwca 1914 roku z Sarajewa nadeszła wiadomość o zamordowaniu austriackiego następcy tronu arcyksięcia Franciszka Ferdynanda przez Serba Gawryło Principa. W Wiedniu zapadła decyzja rozprawienia się z Serbią. Nie zważając na jej ugodową odpowiedź na wysłane ultimatum, Austria ogłosiła 26 lipca częściową mobilizację i zerwała z Serbią stosunki dyplomatyczne. Na to Rosja zarządziła stan pogotowia wojennego... W ciągu kilku następnych dni wojna ogarnęła całą Europę.

28 lipca Sokolnicki spotkał Piłsudskiego w krakowskiej kawiarni Esplanada. Zapytany o możliwość wybuchu wojny, Piłsudski odpowiedział: „35 proc. na wojnę”. 29 lipca odbyło się posiedzenie Komisji Skonfederowanych Stronnictw Niepodległościowych, na którym Piłsudski złożył sprawozdanie z zakończonej właśnie konferencji czterech organizacji wojskowych: Związku Strzeleckiego, Drużyn Strzeleckich, Drużyn Bartoszowych i Sokoła.

Konferencja apelowała o wyłonienie instytucji kierującej „opinią i czynami oraz dania jasnych wskazówek organizacjom militarnym”. Piłsudski przedstawił na niej, iż nie widzi „(…) możliwości innego wystąpienia zbrojnego jak wspólnie z armią austriacką, i dalej, że na terenie państwa prowadzącego wojnę może egzystować tylko legalna organizacja wojskowa z nim współdziałająca”. KSSN uznała się za jedynego przedstawiciela społeczeństwa i żądała podporządkowania sobie wszystkich organizacji wojskowych. Była w tym zapowiedź Rządu Narodowego.

[H. Bagiński, „U podstaw organizacji Wojska Polskiego, 1908 –1914”, Warszawa 1935, s. 739 – 740; J. Molenda, „Piłsudczycy a narodowi demokraci 1908 – 1918”, Warszawa 1980, s. 152 – 162]

29 i 30 lipca Piłsudski wydaje pierwsze rozkazy mobilizacyjne dla Związku Strzeleckiego, polecając koncentrować strzelców w miejscowościach, gdzie się znajdują. Równocześnie, po połączeniu obu organizacji strzeleckich, do krakowskiego lokalu...