Używamy plików cookies, by ułatwić korzystanie z naszych serwisów.
Jeśli nie chcesz, by pliki cookies były zapisywane na Twoim dysku zmień ustawienia swojej przeglądarki.

Szukaj w:
[x]
Prawo
[x]
Ekonomia i biznes
[x]
Informacje i opinie
ZAAWANSOWANE

Diabeł przybiera postać Lacha

18 lutego 2010 | Księga Kresów Wschodnich | Tomisław Giergiel
Rozbicie dzielnicowe w Polsce i na Rusi, XIII wiek
autor zdjęcia: Leszek Nabiałek
źródło: Rzeczpospolita
Rozbicie dzielnicowe w Polsce i na Rusi, XIII wiek
Włodzimierz Monomach, książę Rusi Kijowskiej w latach 113–1125, odpoczywa po polowaniu
źródło: AKG/East News
Włodzimierz Monomach, książę Rusi Kijowskiej w latach 113–1125, odpoczywa po polowaniu
Koronacja Włodzimierza Monomachia, rys. A. Charleman, XIX wiek
źródło: Archiwum „Mówią wieki”
Koronacja Włodzimierza Monomachia, rys. A. Charleman, XIX wiek
Grzywna południoworuska (tzw. kijowska), 2 poł. IX – 1 poł. XIII wieku – z takich sztabek wybijano monety
źródło: Muzeum Narodowe w Krakowie
Grzywna południoworuska (tzw. kijowska), 2 poł. IX – 1 poł. XIII wieku – z takich sztabek wybijano monety
Złota grzywna Monomacha, znaleziona w 1821 roku koło Czernichowa
źródło: Archiwum „Mówią Wieki"
Złota grzywna Monomacha, znaleziona w 1821 roku koło Czernichowa
Bolesław Krzywousty, obraz wg szkicu Jana Matejki, mal. L. Stroynowski (fot: Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie)
źródło: Rzeczpospolita
Bolesław Krzywousty, obraz wg szkicu Jana Matejki, mal. L. Stroynowski (fot: Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie)
Czapka Monomacha, insygnium koronacyjne wielkich książąt moskiewskich i carów rosyjskich. Legenda głosi, że Włodzimierz Monomach otrzymał ją w darze od cesarza bizantyjskiego Konstantyna IX Monomacha
źródło: AKG/East News
Czapka Monomacha, insygnium koronacyjne wielkich książąt moskiewskich i carów rosyjskich. Legenda głosi, że Włodzimierz Monomach otrzymał ją w darze od cesarza bizantyjskiego Konstantyna IX Monomacha
Uroczyste nakrycie głowy żony bojara w XII–XIII wieku, rys. współczesny
źródło: EAST NEWS
Uroczyste nakrycie głowy żony bojara w XII–XIII wieku, rys. współczesny
Kniaziowie ruscy, XIII wiek
źródło: Archiwum „Mówią Wieki"
Kniaziowie ruscy, XIII wiek
Kniaziowie ruscy, XIII wiek
źródło: Archiwum „Mówią Wieki"
Kniaziowie ruscy, XIII wiek
Scena z wojen domowych na Rusi, miniatury z Latopisu Radziwiłłowskiego
źródło: Archiwum „Mówią Wieki"
Scena z wojen domowych na Rusi, miniatury z Latopisu Radziwiłłowskiego
Scena z wojen domowych na Rusi, miniatury z Latopisu Radziwiłłowskiego
źródło: Archiwum „Mówią Wieki"
Scena z wojen domowych na Rusi, miniatury z Latopisu Radziwiłłowskiego
Kazimierz Sprawiedliwy (fot: Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie)
źródło: Rzeczpospolita
Kazimierz Sprawiedliwy (fot: Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie)
Konrad I Mazowiecki (Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie; obrazy wg szkiców Jana Matejki)
źródło: Rzeczpospolita
Konrad I Mazowiecki (Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie; obrazy wg szkiców Jana Matejki)
Leszek Biały (Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie; obrazy wg szkiców Jana Matejki)
źródło: Rzeczpospolita
Leszek Biały (Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie; obrazy wg szkiców Jana Matejki)
Batu-chan zdobywa Suzdal
źródło: Archiwum „Mówią Wieki"
Batu-chan zdobywa Suzdal
Michał Wsiewołodowicz, książę czernichowski, perejasławski, nowogrodzki i kijowski, z wizytą u Batu-chana
źródło: Archiwum „Mówią Wieki"
Michał Wsiewołodowicz, książę czernichowski, perejasławski, nowogrodzki i kijowski, z wizytą u Batu-chana
Michał Wsiewołodowicz, książę czernichowski, perejasławski, nowogrodzki i kijowski, z wizytą u Batu-chana
źródło: Archiwum „Mówią Wieki"
Michał Wsiewołodowicz, książę czernichowski, perejasławski, nowogrodzki i kijowski, z wizytą u Batu-chana
Pożar, mal. Iwan Biełow
źródło: Archiwum „Mówią Wieki"
Pożar, mal. Iwan Biełow
Ozdoba mongolska, ok. XIII wieku
źródło: Archiwum „Mówią Wieki"
Ozdoba mongolska, ok. XIII wieku
Bolesław Wstydliwy, obraz wg szkicu Jana Matejki, mal. L. Stroynowski (Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie)
źródło: Rzeczpospolita
Bolesław Wstydliwy, obraz wg szkicu Jana Matejki, mal. L. Stroynowski (Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie)
Koronacja Daniela Halickiego
źródło: Archiwum „Mówią Wieki"
Koronacja Daniela Halickiego
Roman Halicki, ojciec Daniela, przyjmuje na swym dworze nuncjusza papieskiego, mal. Nikołaj Newrew
źródło: Archiwum „Mówią Wieki"
Roman Halicki, ojciec Daniela, przyjmuje na swym dworze nuncjusza papieskiego, mal. Nikołaj Newrew
Leszek Czarny, obraz wg szkicu Jana Matejki, mal. L. Stroynowski (Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie)
źródło: Rzeczpospolita
Leszek Czarny, obraz wg szkicu Jana Matejki, mal. L. Stroynowski (Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie)
Jan Matejko – Gryfina i Leszek Czarny. Gryfina była córką Rościsława Michajłowicza, kniazia halickiego. Mając za złe mężowi niewypełnianie obowiązków małżeńskich, wystąpiła publicznie jako dziewica, w wianku i z rozpuszczonymi włosami
źródło: Archiwum „Mówią Wieki"
Jan Matejko – Gryfina i Leszek Czarny. Gryfina była córką Rościsława Michajłowicza, kniazia halickiego. Mając za złe mężowi niewypełnianie obowiązków małżeńskich, wystąpiła publicznie jako dziewica, w wianku i z rozpuszczonymi włosami
Hełm wojów ruskich, ok. XIII wieku
źródło: Archiwum „Mówią Wieki"
Hełm wojów ruskich, ok. XIII wieku
Hełm wojów ruskich, ok. XIII wieku
źródło: Archiwum „Mówią Wieki"
Hełm wojów ruskich, ok. XIII wieku
Groty oszczepów z Nowogrodu Wielkiego, XI – XIII wiek
źródło: Archiwum „Mówią Wieki"
Groty oszczepów z Nowogrodu Wielkiego, XI – XIII wiek

Bolesław Szczodry (Śmiały) był po mieczu praprawnukiem Mieszka I, założyciela dynastii piastowskiej i budowniczego państwa polskiego, a po kądzieli – wnukiem Włodzimierza I Wielkiego, wielkiego księcia kijowskiego z dynastii Rurykowiczów, który zakończył budowę państwa staroruskiego.

Rządy Izasława (syna Jarosława Mądrego) były uzależnione od pomocy brata ciotecznego Bolesława Szczodrego. U niego szukał schronienia wypędzony w wyniku powstania kijowskiego. Książę polski w 1068 r. wyprawił się na Kijów, skąd przepędził uzurpatora Wsiewołoda, a na jego miejscu posadził Izasława.

Izasław niedługo cieszył się z rządów. Jak czytamy w latopisie „Powieści minionych lat”, rozlokowanych w ziemi kijowskiej Polaków „zabijano potajemnie”, a książę znów został wypędzony z Kijowa i znów szczęścia szukał u Piastów. Na pomoc wzywał też króla niemieckiego Henryka IV i papieża Grzegorza VII. Nie był to dla księcia ruskiego najlepszy moment na utrzymywanie stosunków z papieżem, bo w 1054 r. nastąpił rozłam w Kościele, a Cerkiew ruska poszła za decyzjami Konstantynopola. Kontakty Izasława z łacinnikami spotkały się na Rusi z niechęcią. Mnisi z monastyru Ławry Pieczerskiej pisali nawet, że diabeł przybiera postać Lacha, czyli Polaka.

Interwencję Bolesław przeprowadził w 1077 r. już po koronacji królewskiej. Być może w koronacji w Gnieźnie wziął udział także Izasław z żoną Gertrudą, córką Mieszka II. Wsiewołod ponownie nie stanowił przeszkody dla wojsk polskich i Izasław po raz drugi dostał swój tron kijowski.

Gall Anonim opisuje, jak Bolesław po osadzeniu Izasława w Kijowie wytargał go za brodę, co w średniowieczu nie było objawem...

Dostęp do treści Archiwum.rp.pl jest płatny.

Archiwum Rzeczpospolitej to wygodna wyszukiwarka archiwalnych tekstów opublikowanych na łamach dziennika od 1993 roku. Unikalne źródło wiedzy o Polsce i świecie, wzbogacone o perspektywę ekonomiczną i prawną.

Ponad milion tekstów w jednym miejscu.

Zamów dostęp do pełnego Archiwum "Rzeczpospolitej"

Zamów
Unikalna oferta
Brak okładki

Wydanie: 8552

Spis treści
Zamów abonament