Używamy plików cookies, by ułatwić korzystanie z naszych serwisów.
Jeśli nie chcesz, by pliki cookies były zapisywane na Twoim dysku zmień ustawienia swojej przeglądarki.

Szukaj w:
[x]
Prawo
[x]
Ekonomia i biznes
[x]
Informacje i opinie
ZAAWANSOWANE

Wilanowskie lokomotywki jak zabaweczki

27 marca 2009 | Życie Warszawy | Rafał Jabłoński
Plan linii kolei Wilanowskiej i Grójeckiej. Inżynier Huss nigdy nie przypuszczał, że trasa jego turystycznego pociągu konnego przekształci się w poważną linię kolejową. Niestety, nietrafione inwestycje, w tym kupno nieprzydatnej trakcji zębatej, wywołały takie kłopoty finansowe, że linię wilanowską przejęli właściciele kolejki grójeckiej.
źródło: Życie Warszawy
Plan linii kolei Wilanowskiej i Grójeckiej. Inżynier Huss nigdy nie przypuszczał, że trasa jego turystycznego pociągu konnego przekształci się w poważną linię kolejową. Niestety, nietrafione inwestycje, w tym kupno nieprzydatnej trakcji zębatej, wywołały takie kłopoty finansowe, że linię wilanowską przejęli właściciele kolejki grójeckiej.
Zbudowana na początku lat 20. stacja w Klarysewie miała dwa tory i ziemny peron między nimi. Góra budynku zasnuta jest dymem z lokomotywki
źródło: muzeum kolejnictwa w Warszawie
Zbudowana na początku lat 20. stacja w Klarysewie miała dwa tory i ziemny peron między nimi. Góra budynku zasnuta jest dymem z lokomotywki
Ta sama stacja ponad 80 lat później. W miejscu peronu – chodnik. Napis z nazwą stacji istnieje do dziś, ale zasłaniają go gałęzie. W tle widać przerwę między koronami drzew – teraz jest tam uliczka, dawniej był tor
autor zdjęcia: Jakub Ostałowski
źródło: Fotorzepa
Ta sama stacja ponad 80 lat później. W miejscu peronu – chodnik. Napis z nazwą stacji istnieje do dziś, ale zasłaniają go gałęzie. W tle widać przerwę między koronami drzew – teraz jest tam uliczka, dawniej był tor
Stacja Belwederska w drugiej połowie 1935 roku. A wiemy to stąd, że w tym czasie kolej już nie dochodziła na plac Unii Lubelskiej i  jako poczekalnię oraz kasę, ustawiono wycofany z ruchu wagon motorowy.
źródło: narodowe archiwum cyfrowe
Stacja Belwederska w drugiej połowie 1935 roku. A wiemy to stąd, że w tym czasie kolej już nie dochodziła na plac Unii Lubelskiej i jako poczekalnię oraz kasę, ustawiono wycofany z ruchu wagon motorowy.
Dziwne podcięcie domu przy Chocimskiej to ślad po kolejce. Zrobiono je z obawy przed zahaczeniem wagonów (przewożonych towarów?) o mur
autor zdjęcia: Jakub Ostałowski
źródło: Fotorzepa
Dziwne podcięcie domu przy Chocimskiej to ślad po kolejce. Zrobiono je z obawy przed zahaczeniem wagonów (przewożonych towarów?) o mur
Kwiecień 1928 roku. Lokomotywa leży w poprzek toru, a wagon na niej. Takie wypadki nie należały, niestety, do rzadkości
źródło: narodowe archiwum cyfrowe
Kwiecień 1928 roku. Lokomotywa leży w poprzek toru, a wagon na niej. Takie wypadki nie należały, niestety, do rzadkości
To skutek biegania dziecka po torach. 10 lipca 1933 r. dziesięciolatek uciekł, a na zahamowaną lokomotywę wpadły wagony bez hamulców
źródło: narodowe archiwum cyfrowe
To skutek biegania dziecka po torach. 10 lipca 1933 r. dziesięciolatek uciekł, a na zahamowaną lokomotywę wpadły wagony bez hamulców
Najtragiczniejsza katastrofa kolejki wilanowskiej. 17 lipca 1939 roku nocą zderzyły się czołowo dwa pociągi. Zginęło dziesięć osób; wagon motorowy spłonął doszczętnie
źródło: narodowe archiwum cyfrowe
Najtragiczniejsza katastrofa kolejki wilanowskiej. 17 lipca 1939 roku nocą zderzyły się czołowo dwa pociągi. Zginęło dziesięć osób; wagon motorowy spłonął doszczętnie

Pierwsza kolej zębata na ziemiach polskich była... w Warszawie! Wiodła pod górę od Belwederskiej do placu Unii Lubelskiej. Specjalna lokomotywa jeździła tamtędy w latach 1903 – 1915

Wspomniany odcinek istniał na wąskotorowej linii wilanowskiej. Szynę zainstalowano z powodu trudności z wjazdem pod górkę, której dziś niemal nie dostrzegamy. Tymczasem na początku XX wieku był to problem.

“Kurier Warszawski” relacjonował 8 czerwca 1903 roku – “Uporządkowano spadek do Belwederskiej; na spadku ułożono szynę zębatą, sprowadzoną łącznie z parowozem o kole trybowym ze Szwajcarii. (...) Parowóz i szyna zębata służą wyłącznie do wciągania pociągów pod górę. (...) Parowóz trybowy o sile 200 koni (autor mocno podkoloryzował – przyp. red.), z łatwością wciągnął na górę pociąg towarowy, złożony z 25 wagonów ładowanych cegłą po 300 pudów na wagon”.

Z tą “łatwością” to była duża przesada. Inwestycja nie sprawdziła się, bo lokomotywa była za słaba. 800-metrowy odcinek zębatki nie zlikwidował kłopotów. Składy towarowe musiały być popychane dodatkowo przez zwykły parowóz, co wzbudzało zainteresowanie gawiedzi. Ale tylko do 1915 roku, bo wycofujący się z miasta Rosjanie zabrali cały tabor kolejki, w tym i szwajcarską machinę zębatą. Nigdy nie wróciła do Warszawy. Podobnie jak lokomotywy systemu Malleta o czterech cylindrach parowych (zwykłe mają dwa), zakupione z podobną myślą co “zębatka” – mieliśmy tu naprawdę ciekawy tabor.

Pociąg konny

W roku 1891 panowie Huss i Magnus założyli spółkę celem...

Dostęp do treści Archiwum.rp.pl jest płatny.

Archiwum Rzeczpospolitej to wygodna wyszukiwarka archiwalnych tekstów opublikowanych na łamach dziennika od 1993 roku. Unikalne źródło wiedzy o Polsce i świecie, wzbogacone o perspektywę ekonomiczną i prawną.

Ponad milion tekstów w jednym miejscu.

Zamów dostęp do pełnego Archiwum "Rzeczpospolitej"

Zamów
Unikalna oferta
Brak okładki

Wydanie: 8278

Spis treści

Gazeta prawa i podatków

Bezterminowy kontrakt można wypowiedzieć
Czytelnicy pytają, GPP odpowiada - Członków rodziny wyrejestrowujemy na ZUS ZCNA
Czytelnicy pytają, GPP odpowiada - Emerytura dla mianowanego urzędnika
Czytelnicy pytają, GPP odpowiada - Firma nie tylko w rejestrze
Czytelnicy pytają, GPP odpowiada - Jak porozumiewać się z organizatorem przetargu
Czytelnicy pytają, GPP odpowiada - Jak ująć fakturę otrzymaną przed zamknięciem ksiąg rachunkowych
Czytelnicy pytają, GPP odpowiada - Jak wymienić dokument tożsamości
Czytelnicy pytają, GPP odpowiada - Mimo wyprzedaży towar da się reklamować
Czytelnicy pytają, GPP odpowiada - Od napiwków trzeba czasem płacić składki
Czytelnicy pytają, GPP odpowiada - Odpady można trzymać nawet przez trzy lata
Drobne pomyłki pozwolą na rozwiązanie angażu
E-Wielkopolska
Fiskus sprawdzi faktury za doradztwo
Gdy firma płaci za odwołanie z urlopu, nie pobiera zaliczki
Gdy są dwie umowy, dajemy dwa urlopy
Gorące źródła w Karpaczu
Kasę fiskalną, której nie używamy, możemy oddać na złom
Każdy pracodawca ustali urlop odrębnie
Kiedy dyrektor zapłaci za informację
Kiedy można zwolnić urzędnika
Prawo do renty socjalnej może ulec zawieszeniu
Samo oświadczenie to za mało
Sposób rozliczenia zależy od rodzaju wydatków
Uczestnictwo w spółce cywilnej nie podlega ubezpieczeniu
Wdrażanie nowych technologii będzie się opłacać
Wydatek może być kosztem, jeśli analiza przyda się w firmie
Świdnica ulży przedsiębiorcom
Zamów abonament