Używamy plików cookies, by ułatwić korzystanie z naszych serwisów.
Jeśli nie chcesz, by pliki cookies były zapisywane na Twoim dysku zmień ustawienia swojej przeglądarki.

Szukaj w:
[x]
Prawo
[x]
Ekonomia i biznes
[x]
Informacje i opinie
ZAAWANSOWANE

Pierwsze spojrzenia w przeszłość

19 listopada 2010 | Życie Warszawy | Rafał Jabłoński
Czterdzieści popiersi władców na domu Pod Królami. Jedni twierdzą, że wszystkie wykonano przed pół wiekiem, inni, że parę uratowało się z powstania. Jakby nie było – piękne nie są
autor zdjęcia: Danuta Matloch
źródło: Fotorzepa
Czterdzieści popiersi władców na domu Pod Królami. Jedni twierdzą, że wszystkie wykonano przed pół wiekiem, inni, że parę uratowało się z powstania. Jakby nie było – piękne nie są
Podczas rozbiórki Marywilu odnaleziono w kamieniu węgielnym srebrną tabliczkę. Co do jej losów zdania są podzielone
źródło: Archiwum
Podczas rozbiórki Marywilu odnaleziono w kamieniu węgielnym srebrną tabliczkę. Co do jej losów zdania są podzielone
Kolejny kamień węgielny wykopano w trakcie rozbiórki kościoła św. Klary. Stał on tam, gdzie dziś jest wschodni wylot tunelu Trasy W-Z
źródło: Archiwum
Kolejny kamień węgielny wykopano w trakcie rozbiórki kościoła św. Klary. Stał on tam, gdzie dziś jest wschodni wylot tunelu Trasy W-Z
Biblioteka  Załuskich według Vogla. Nie widać popiersi królów i posągów. Podobno w tym czasie leżały zakopane w podziemiach
źródło: Archiwum
Biblioteka Załuskich według Vogla. Nie widać popiersi królów i posągów. Podobno w tym czasie leżały zakopane w podziemiach

Zainteresowanie starą Warszawą zrodziło się na przełomie XVIII i XIX wieku, kiedy to prasa stała się w miarę dostępna. I dzięki niej mieszkańcy stolicy dowiedzieli się, że odnaleziono starożytne rzeźby, miniaturowe cegiełki, tajemnicze baszty, a także kamienie węgielne.

Tropienie przeszłości okazało się działaniem nader ciekawym, przyciągającym czytelników. Natomiast z zabezpieczaniem samych miejsc było już gorzej. Tak jak dziś, nikt nie chciał zwracać kosztów restauracji obiektów, a właściciel ziemi żądał szybkiego budowania domu, bo robotnikom trzeba było płacić dniówki. I wiele odkrytych przedmiotów zniknęło z powierzchni ziemi; jedynym śladem po nich są dziś pojedyncze zdania na stronach dawnych gazet.

Skąd te rzeźby?

W roku 1821 „Kurier Warszawski” doniósł o wykopaniu kilkudziesięciu popiersi „wyrażających rozmaitych Xsiążąt i Królów Polskich tudzież Xżąt Litewskich. Niektóre z nich są dotąd dobrze zachowane oprócz nosów, których wszystkim brakuje”. Odkrycia dokonano na terenie dawnego Pałacu Daniłowicza, na którego miejscu, po przebudowie, znalazła się Biblioteka Załuskich. To przy dzisiejszej ulicy Daniłowiczowskiej. Mało kto wiedział – skąd te rzeźby?

Zaczęto szukać w przeszłości, ale natrafiono tylko na sprzeczne ślady. Otóż sam pałac powstał w latach 20. wieku XVII i podobno wtedy umieszczono w nim kilkadziesiąt popiersi, które podczas najazdów szwedzkich zakopano! Problem w tym, że w trakcie wspomnianego odkopania znaleziono też „kilkanaście kolosalnej wielkości posągów mitologicznych, niektóre z nich zostały bez uszkodzenia”....

Dostęp do treści Archiwum.rp.pl jest płatny.

Archiwum Rzeczpospolitej to wygodna wyszukiwarka archiwalnych tekstów opublikowanych na łamach dziennika od 1993 roku. Unikalne źródło wiedzy o Polsce i świecie, wzbogacone o perspektywę ekonomiczną i prawną.

Ponad milion tekstów w jednym miejscu.

Zamów dostęp do pełnego Archiwum "Rzeczpospolitej"

Zamów
Unikalna oferta
Brak okładki

Wydanie: 8781

Spis treści
Zamów abonament