Ten, który mówi nie
Dialog Krzysztofa Karaska ze Zbigniewem Herbertem
KRZYSZTOF KARASEK: – Jesteś postrzegany jako ten, który mówi „nie”; tak przynajmniej widzą cię czytelnicy, z czym zresztą w dużym stopniu się nie zgadzam. Bo jest to jednak nietypowe „nie”. To twoje „nie” jest – można by powiedzieć – nienawykowe, wynika z głębokiego przeświadczenia, że w ten sposób odsłania się i broni byt. Ale i płacisz za to swoje konsekwentne „nie” wysoką cenę. I tu dostrzegam rozbrat, linię podziału z twoimi przyjaciółmi z dawnej opozycji demokratycznej, którym po roku 1989 wystarczyło, że coś się zmieniło, drgnęło, że założyli partie, a nawet wygrywają wybory. Mówią, że to twoje konsekwentne „nie” jest reliktem. Tym „nie” przypominasz jednak, że nie wszystko zostało załatwione. Wynika ono również z twojego pojmowania etyki i powołania pisarza.
Kiedyś miałem przyjemność zwrócić ci uwagę na pewien wiersz, który wydał mi się twoim doskonałym duchowym portretem nakreślonym przez greckiego poetę Konstandinosa Kawafisa – „Che face... il gran rifuto”, tytuł pochodzi z „Piekła” Dantego (pieśń III, wersy 59 – 60), co można tłumaczyć jako „Ten, który dokonał wielkiej odmowy”:
Dla niektórych ludzi przychodzi taka godzina,
kiedy muszą powiedzieć
wielkie Tak
albo wielkie Nie. Od razu widać, kto z nich w duszy ma
gotowe Tak. Wypowiada je i od razu wyżej się wspina,
od razu wzrasta w...
Archiwum Rzeczpospolitej to wygodna wyszukiwarka archiwalnych tekstów opublikowanych na łamach dziennika od 1993 roku. Unikalne źródło wiedzy o Polsce i świecie, wzbogacone o perspektywę ekonomiczną i prawną.
Ponad milion tekstów w jednym miejscu.
Zamów dostęp do pełnego Archiwum "Rzeczpospolitej"
ZamówUnikalna oferta