Prezydenckie weto ustawodawcze

Przepisy konstytucyjne powinny być tak skonstruowane, aby były równie bezstronne wobec wszystkich polityków pełniących wysokie urzędy państwowe, niezależnie od tego, z jakiego ugrupowania pochodzą – pisze profesor prawa Uniwersytetu Warszawskiego

Odradza się spór o celowość czy nawet konieczność zmiany konstytucji z 1997 r. Tym razem chodzi o kwestię ograniczenia uprawnień głowy państwa do wetowania ustaw.

W świetle obowiązujących uregulowań konstytucyjnych prezydent posiada prawo weta odnośnie do wszystkich aktów tego rodzaju z wyłączeniem ustaw budżetowych oraz ustaw o prowizorium budżetowym (art. 224 ust. 1 zd. 2). Ponadto – lecz rzecz jest oczywista i nie musi być nawet wspominana przez przepisy – możliwość prezydenckiego weta wyłączona jest w stosunku do ustaw zmieniających samą konstytucję. Wetu podlega cała ustawa, a nie poszczególne jej przepisy, nawet wówczas, gdy zastrzeżenia prezydenta wywołuje choćby tylko jeden z nich.

Prawo wetowania ustaw, a ściślej rzecz biorąc, odmowy jej podpisania i skierowania do Sejmu z umotywowanym wnioskiem o ponowne rozpatrzenie, jest prerogatywą głowy państwa (art. 144 ust. 3 pkt. 6). Jest zatem aktem urzędowym, który dla swej ważności nie wymaga kontrasygnaty prezesa Rady Ministrów. Sejm, choć już nie Senat, może ten wniosek uznać za słuszny albo za nieuzasadniony i po stosownej debacie odrzucić większością co najmniej 3/5 głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów. Nieuzyskanie tej większości oznacza, że ustawa nie może być...