Polska żywa pochodnia

źródło: reporter

Ryszard Siwiec podpalił się w chwili, kiedy na płyte stadionu wyszła młodzież tańcząca poloneza

źródło: Rzeczpospolita

Po ugaszeniu milicjanci wyprowadzili Siwca, który miał poparzone 80 proc. ciała, ze stadionu i przewieźli do Szpitala Praskiego

Samospalenie Ryszarda Siwca w proteście przeciw inwazji na Czechosłowację 40 lat temu nie wywołało adekwatnej reakcji wśród współczesnych, ale – w oczach czeskiego historyka Petra Blažka – uratowało honor Polaków

Stefan Kisielewski, pisarz i poseł katolickiego klubu Znak, napisał 14 września 1968 roku w swoim dzienniku: „Wciąż mówią, że na dożynkach w obecności Wiesia [Władysława Gomułki] i Józia [Józefa Cyrankiewicza] ktoś się oblał benzyną i podpalił. Nie wiadomo tylko, „po jakiej linii” to się stało”.

I tak już miało zostać. Służba Bezpieczeństwa zadbała, aby żadne bliższe informacje o incydencie, który miał miejsce 8 września na Stadionie Dziesięciolecia, nie przedostały się na zewnątrz. Musiało minąć 20 lat, aby prawda o samospaleniu Ryszarda Siwca podczas ogólnokrajowych dożynek roku 1968 stała się powszechnie znana w Polsce. Jeszcze więcej czasu było potrzeba, aby dotarła do Czechosłowacji – kraju nierozerwalnie związanego z ofiarą Siwca.

Fajka po moim dowódcy

Ryszard Siwiec urodził się w marcu 1909 roku w Dębicy. Jego dzieciństwo związane jest ze Lwowem, do którego przeniosła się jego rodzina, gdzie skończył szkołę średnią i studiował ekonomię na Uniwersytecie Jana Kazimierza. Ze wspomnień rodzinnych wynika, że jego główną pasją była historia Polski oraz… hokej. Kuzyn Tadeusz Kamiński wspominał: „Ryszard grał w hokeja w Czarnych i we lwowskiej Pogoni. Za każdym razem, kiedy przyjeżdżał na wakacje do Dębicy, brał ze sobą łyżwy, kij i krążek”.

Po przeprowadzce do Przemyśla zaczął pracę w urzędzie skarbowym. Kiedy rozpoczęła się okupacja,...