Kraina łagodności

źródło: PAP

Minister sprawiedliwości Zbigniew Ziobro mówi o potrzebie zaostrzenia kodeksu karnego

autor zdjęcia: Jakub Ostałowski

źródło: Fotorzepa

Andrzej Litwak

Być może kodeks karny z 1997 r. był dla legislatorów odreagowaniem mrocznych czasów PRL. Rozpoczęli tym politykę dopieszczania przestępców, która do dziś jest kontynuowana 
– pisze były sędzia.

Andrzej Litwak

W ostatnich latach kolejne nowelizacje prawa karnego miały przyśpieszyć postępowania i je zracjonalizować. Stało się coś innego: przeniesiono do procedury polskiej wzory amerykańskie nieprzystające do prawa europejskiego i polskiej tradycji prawnej. Sąd stał się biernym obserwatorem zmagań stron, nie zawsze przygotowanych do swoich ról. Dążenie do prawdy materialnej zastąpiła przesadna kontradyktoryjność i losy postępowania karnego trafiły w ręce nie zawsze przygotowanych do tego stron, znikła zarazem możliwości naprawy ewentualnych błędów. Jak zwykle jakość poświęcono dla ilości, co może skutkować krzywdą podsądnych. Winny może uniknąć kary, a niewinny zostać skazany z powodu nieudolności prokuratora lub adwokata, sąd zaś będzie się unosić w obłokach własnej niezależności i bezradności. Tymczasem wszelkie zmiany prawa karnego powinny być kompleksowe i obejmować łącznie prawo procesowe, materialne i wykonawcze.

W USA sądownictwo jest oparte na zupełnie innych zasadach, niezależnie od prawa karnego materialnego, które jest znacznie surowsze dla kłamców procesowych niż w Polsce. W Polsce nie wiadomo dlaczego i bez żadnej konsultacji społecznej obniżono kary za fałszywe zeznania, mimo że świadkowie i inni uczestnicy postępowania czasem łżą jak najęci i nie przejmują się odpowiedzialnością karną. Kogo skazano na bezwzględne pozbawienie wolności za kłamstwa przed...