![[?]](https://static.presspublica.pl/web/rp/img/cookies/Qmark.png)
Pożegnanie z ojczyzną i ojcowizną
Wraz z sukcesami Armii Czerwonej coraz bardziej oczywiste stawało się, że to od Stalina w znacznej mierze zależeć będzie kształt powojennej Europy Środkowej i Południowej.
W odniesieniu do Polski celem sowieckiej polityki było potwierdzenie zmian granicznych, które zaszły od 1939 oraz zainstalowanie w pełni kontrolowanego rządu w Warszawie.
Ważnym krokiem w tym kierunku było utworzenie PKWN i podpisanie z nim w lipcu 1944 roku porozumienia dotyczącego wschodniej granicy Polski. Półtora miesiąca później zawarto umowy w sprawie masowych przesiedleń ludności polskiej, ukraińskiej i białoruskiej. Ich rezultatem miało być dostosowanie granic etnicznych do rozgraniczeń politycznych i usunięcie z dawnych Kresów Wschodnich II RP większości Polaków uznawanych za element nielojalny i antysowiecki.
Względy propagandowe zaważyły zapewne na przyjęciu zasady formalnej dobrowolności i zakazu jakichkolwiek nacisków.
Przesiedlający się mieli prawo do zabrania ze sobą inwentarza ruchomego o wadze do 2 ton oraz „należącego do ewakuowanego gospodarstwa bydła i ptactwa”. Na każdym kroku zapisy te strona sowiecka starała się interpretować zawężająco. W przypadku ludności wiejskiej próbowano nie dopuszczać do wywożenia zwierząt, mieszkańcom miast nie zezwalano na zabranie mebli, oraz przedmiotów niezbędnych do wykonywania zawodu. Na Wileńszczyźnie zdarzało się – jak donosił pełnomocnik do spraw ewakuacji Stanisław Ochocki – że pracownicy przedstawicielstwa litewskiego „na stacji rozbijają skrzynie, rozbijają paki, otwierają walizy, rozwiązują...
Archiwum Rzeczpospolitej to wygodna wyszukiwarka archiwalnych tekstów opublikowanych na łamach dziennika od 1993 roku. Unikalne źródło wiedzy o Polsce i świecie, wzbogacone o perspektywę ekonomiczną i prawną.
Ponad milion tekstów w jednym miejscu.
Zamów dostęp do pełnego Archiwum "Rzeczpospolitej"
ZamówUnikalna oferta
