Samoobrona i samobójstwo
Wydobyłem ze swego archiwum jeden z listów Barbary Toporskiej, żony Józefa Mackiewicza, z wątpliwościami i niepokojem, czy kierując go do publikacji, będzie on w pełni zrozumiały, i to nawet nie dlatego, że poruszane w nim sprawy są już dość dalekie krajowemu czytelnikowi (to mnie najmniej martwi, bo może ich poznanie krajowemu czytelnikowi się przyda), ale ponieważ są tam pojęcia czy zwroty używane na emigracji, w kraju natomiast brzmiące dość obco.
Chociażby słowo „odpisani” ze wstępu – owi „odpisani” to Polacy, którzy zostali poza Bugiem na Litwie, Białorusi czy Ukrainie. Na wstępie chciałbym jeszcze wyjaśnić, że w roku 1983 przygotowywałem w Radiu Wolna Europa w Monachium obszerną, bo prawie godzinną, audycję na temat twórczości Józefa Mackiewicza. Zagajenie do niej zamówiłem u pewnego wybitnego krytyka z Polski, który wtedy na krótko znalazł się na Zachodzie. Owo zagajenie przesłałem Barbarze Toporskiej do zaopiniowania. Ujęte w cudzysłów i podkreślone kreską zdania są cytatami z owego krytycznego opracowania, z którymi to zdaniami Barbara Toporska polemizuje. Oto odpowiedź Barbary Toporskiej w liście do mnie.
Monachium, 13 października 1983Drogi Panie!
Proszę moich uwag nie przyjąć jako sugestii do wprowadzenia poprawek do tekstu „O twórczości Józefa Mackiewicza”, przysłanego przez Pana uprzejmie memu mężowi do wglądu. Są to „moje” uwagi, z którymi zapewne mój mąż się zgodzi, ale w żadnym wypadku nie chce on współredagować recenzji o swojej twórczości. Stąd, a także ze złego stanu zdrowia, wypływa jego niechęć do sprecyzowania własnych „wtrąceń” do tekstu pogadanki.
„Uwaga ogólna”: Jak wielka przepaść mentalna dzieli nas „odpisanych” (określenie wzięłam z listu do mnie z Wilna, od mieszkającej tam Polki, jakiego...
Archiwum Rzeczpospolitej to wygodna wyszukiwarka archiwalnych tekstów opublikowanych na łamach dziennika od 1993 roku. Unikalne źródło wiedzy o Polsce i świecie, wzbogacone o perspektywę ekonomiczną i prawną.
Ponad milion tekstów w jednym miejscu.
Zamów dostęp do pełnego Archiwum "Rzeczpospolitej"
ZamówUnikalna oferta