Używamy plików cookies, by ułatwić korzystanie z naszych serwisów.
Jeśli nie chcesz, by pliki cookies były zapisywane na Twoim dysku zmień ustawienia swojej przeglądarki.

Szukaj w:
[x]
Prawo
[x]
Ekonomia i biznes
[x]
Informacje i opinie
ZAAWANSOWANE

Na szlaku AK pod Poznań

04 maja 2011 | Żołnierze wyklęci | Agnieszka Łuczak
góra z lewej: Ppłk Andrzej Rzewuski „Przemysław”, „Hańcza”, „Wojmir”, ostatni komendant okręgu poznańskiego AK  a następnie, dowódca WSGO „Warta”  i komendant Okręgu  Poznańskiego DSZ na Kraj góra z prawej: Por. Marian Sobczak „Mikołaj”, „Florianowicz”, szef  inspektoratu ostrowskiego WSGO „Warta” dół z lewej: Por./ppłk Jan Woś „Jerzy”,  komendant obwodu Wolsztyn WSGO „Warta” dół z prawej: Por. Jerzy Gronowski „Michał”, szef Inspektoratu  Leszczyńskiego  WSGO „Warta”
źródło: IPN
góra z lewej: Ppłk Andrzej Rzewuski „Przemysław”, „Hańcza”, „Wojmir”, ostatni komendant okręgu poznańskiego AK a następnie, dowódca WSGO „Warta” i komendant Okręgu Poznańskiego DSZ na Kraj góra z prawej: Por. Marian Sobczak „Mikołaj”, „Florianowicz”, szef inspektoratu ostrowskiego WSGO „Warta” dół z lewej: Por./ppłk Jan Woś „Jerzy”, komendant obwodu Wolsztyn WSGO „Warta” dół z prawej: Por. Jerzy Gronowski „Michał”, szef Inspektoratu Leszczyńskiego WSGO „Warta”
Rozkaz organizacyjny nr 1 o powołaniu WSGO „Warta”
źródło: IPN
Rozkaz organizacyjny nr 1 o powołaniu WSGO „Warta”
Mapa zasięgu  organizacyjnego  WSGO „Warta”
źródło: IPN
Mapa zasięgu organizacyjnego WSGO „Warta”
Żołnierze oddziału zbrojnego por. Zygmunta Borostowskiego ps. „Bora”. Od lewej widoczni: Kazimierz Szczepaniak ps.
źródło: Fot. ze zbiorów D. Szczepaniaka
Żołnierze oddziału zbrojnego por. Zygmunta Borostowskiego ps. „Bora”. Od lewej widoczni: Kazimierz Szczepaniak ps. "Borys", Julian Nadolski ps. „Góral”, „Lis”, Józef Wałęsa ps. „Tarzan”. Z tyły słabo widoczny prawdopodobnie NN ps. „Kruk”.
Amnestia w 1947 r. Żołnierze oddziału zbrojnego „Bora”/ „Borysa” w czasie zdawania broni w WUBP w Poznaniu. Pierwszy od lewej strony Kazimierz Szczepaniak ps. „Borys”.
źródło: Fot. ze zbiorów D. Szczepaniaka
Amnestia w 1947 r. Żołnierze oddziału zbrojnego „Bora”/ „Borysa” w czasie zdawania broni w WUBP w Poznaniu. Pierwszy od lewej strony Kazimierz Szczepaniak ps. „Borys”.
Por. Jan Kempiński „Błysk”, dowódca oddziału partyzanckiego
źródło: IPN
Por. Jan Kempiński „Błysk”, dowódca oddziału partyzanckiego
Por. Czesław Mocek  „Spirytus”, dowódca oddziału partyzanckiego
źródło: IPN
Por. Czesław Mocek „Spirytus”, dowódca oddziału partyzanckiego
Ludwik Siniecki  „Szary”, dowódca  oddziału partyzanckiego
źródło: IPN
Ludwik Siniecki „Szary”, dowódca oddziału partyzanckiego
Żołnierze oddziału dowodzonego  przez Gedymina Rogińskiego „Dzielnego”,  a następnie (od 31 I 1946) przez kpr. Stanisława Frydrycha ,,Wichra”, Kazimierza Kotowskiego  ,,Grafa” (od 10 III 1946), Zdzisława Zydorka ,,Żyda” (od III 1946 ), od V 1946 Mariana Rączkę  ,,Kościuszko”.
źródło: ze zbiorów W. Handke
Żołnierze oddziału dowodzonego przez Gedymina Rogińskiego „Dzielnego”, a następnie (od 31 I 1946) przez kpr. Stanisława Frydrycha ,,Wichra”, Kazimierza Kotowskiego ,,Grafa” (od 10 III 1946), Zdzisława Zydorka ,,Żyda” (od III 1946 ), od V 1946 Mariana Rączkę ,,Kościuszko”.
Żołnierze oddziału „Dzielnego”. Po lewej kpr. Stanisław Frydrych ,,Wicher”
źródło: ze zbiorów W. Handke
Żołnierze oddziału „Dzielnego”. Po lewej kpr. Stanisław Frydrych ,,Wicher”
Rozprawa sądowa żołnierzy z oddziału  por. Jana Kempińskiego „Błyska”  przed Wojskowym Sadem Rejonowym w Poznaniu, 29 kwietnia 1946 r. w świetlicy KWMO Poznań.  Moment odczytania wyroku . Skład sądu: przewodniczący mjr Franciszek Szeliński, sędzia kpt. Jan Zaborowski, ppor. Edward Jęczmyk, protokolant chor. Edward Pawlak
źródło: IPN
Rozprawa sądowa żołnierzy z oddziału por. Jana Kempińskiego „Błyska” przed Wojskowym Sadem Rejonowym w Poznaniu, 29 kwietnia 1946 r. w świetlicy KWMO Poznań. Moment odczytania wyroku . Skład sądu: przewodniczący mjr Franciszek Szeliński, sędzia kpt. Jan Zaborowski, ppor. Edward Jęczmyk, protokolant chor. Edward Pawlak

Intencją Rzewuskiego było stworzenie organizacji, która trzymałaby w dyscyplinie uzbrojonych ludzi, zabraniając jakichkolwiek działań zaczepnych. Podporządkowywano więc oddziały leśne oraz zwalczano bandytyzm

 

Żołnierze podziemia niepodległościowego w Wielkopolsce, mimo że Armia Czerwona zajęła ten obszar dopiero w lutym 1945 r., mieli podobne dylematy co żołnierze w całym kraju. W Wielkopolsce zaczęły powstawać zarówno antykomunistyczne organizacje, jak i oddziały zbrojne. Największą organizacją antykomunistyczną była Wielkopolska Samodzielna Grupa Ochotnicza „Warta". Idea powstania tej organizacji narodziła się w pierwszych miesiącach 1945 r. jako oddolna inicjatywa regionalna dowódcy Okręgu Poznańskiego Armii Krajowej. Głównym celem „Warty" było ujęcie w ramy organizacyjne byłych członków AK (a także wszystkich niechętnych komunistycznej władzy) oraz pomoc i ochrona przed prześladowaniami ze strony UB i NKWD.

Twórcą i zarazem dowódcą WSGO „Warta" był ostatni komendant Okręgu Poznańskiego AK, ppłk Andrzej Rzewuski (ps. „Przemysław", „Hańcza", „Wojmir"). Urodził się w 1895 r. się na zesłaniu w Aszchabadzie (Obw. Zakaspijski, Rosja), był zawodowym żołnierzem, walczył w wojnie polsko-bolszewickiej w 1920 r., a następnie został wykładowcą w Szkole Strzelania Artylerii w Podgórzu k. Torunia, brał udział w kampanii wrześniowej 1939 r., od lutego 1940 r. nawiązał kontakt z ZWZ (AK). Od października 1942 r. do stycznia 1944 r. był na stanowisku inspektora rejonowego IR „Lublin" w Okręgu Lubelskim AK. W kwietniu 1944 r. przeniesiony do Wydziału...

Dostęp do treści Archiwum.rp.pl jest płatny.

Archiwum Rzeczpospolitej to wygodna wyszukiwarka archiwalnych tekstów opublikowanych na łamach dziennika od 1993 roku. Unikalne źródło wiedzy o Polsce i świecie, wzbogacone o perspektywę ekonomiczną i prawną.

Ponad milion tekstów w jednym miejscu.

Zamów dostęp do pełnego Archiwum "Rzeczpospolitej"

Zamów
Unikalna oferta
Brak okładki

Wydanie: 8918

Spis treści

Pierwsza strona

Zamów abonament