ISPA
Przedakcesyjny instrument polityki strukturalnej (Instrument for Structural Policies for Pre-Accession) utworzony został na mocy rozporządzenia Rady Unii Europejskiej jako program finansowy dla krajów kandydujących do Unii Europejskiej. Przeznaczony był na dofinansowanie wyłącznie dużych projektów inwestycyjnych o wartości ponad 5 mln euro.
Z chwilą przystąpienia do UE Polska jako państwo członkowskie przestała być beneficjentem tego instrumentu kierowanego do państw kandydujących. Wszystkie projekty zatwierdzone do finansowania w ramach ISPA są kontynuowane w następnych latach jako projekty Funduszu Spójności.
Fundusz Spójności ma na celu wzmocnienie państw o niskim PKB, zapewnienie spójności społeczno-gospodarczej oraz usunięcie dysproporcji w rozwoju gospodarczym pomiędzy krajami członkowskimi. Środki z tego funduszu kierowane są na finansowanie inwestycji w zakresie ochrony środowiska i infrastruktury transportowej.